کلسیم یک عنصر ضروری برای گیاه است و نقش مهمی را در ساختمان دیواره گیاهی و اعضای سلولی ایفا می کند. محلول پاشی کلسیم نتایج مناسبی در بهبود استحکام سلول گیاهی و تاخیر در فرایند پیری ایفا می کند.
افزایش عمر گلها بوسیله جلوگیری از سنتز اتیلن توسط کلسیم انجام می شود. کلسیم در جوانه زدن دانه گرده و رشد لوله گرده در بسیاری از خانواده های گیاهی نقش اساسی دارد. اهمیت کلسیم را به دخالت آن در تشکیل دیواره سلولی نسبت داده اند. سوختگی لبه برگ کاهو، قلب سیاه کرفس، پوسیدگی گلگاه گوجه فرنگی، کوچک شدن اندازه میوه مرکبات، لکه تلخی سیب، کاهش کیفیت و انبارداری بسیاری از محصولات از نشانه های کمبود کلسیم اند. علت اصلی کمبود کلسیم و عواملی چون تنش های رطوبتی، شوری خاک، شرایط آب و هوایی رشد سریع که انتقال کلسیم به میوه ها را مختل می کند و سبب بروز این عارضه می شود و با اعمال روش های زراعی صحیح کاهش می یابد.
عوارض ناشی از کمبود کلسیم
۱- لکه تلخی موضعی (Bitter pit): در اثر کمبود کلسیم (Ca) در میوه ها گروهی از سلول های اپیدرمی و زیر آن در نزدیک گلگاه متلاشی شده و تبدیل به لکه های نکروتیک می شوند. این عارضه در اثر کمبود کلسیم ایجاد می شود که عواملی چون نسبت بالای برگ به میوه ها، تنک زیاد یا محصول کمتر، گرده افشانی ضعیف و تناوب باردهی این عارضه را تشدید می کند. هنگامیکه محصول کم و نیتروژن مصرفی زیاد باشد عارضه رشد شاخه ها تا اواخر تابستان ادامه دارد که درخت دارای برگ های بزرگ شده و شاخه و برگ زیادی تولید می کند. افزایش سطح برگ، سطح تعرق شاخه و برگ ها رو بالا برده و مواد معدنی شیره خام از جمله Ca را به طرف خود می کشند. در نتیجه به علت پایین بودن تعرق در میوه ها، Ca کمتری به داخل میوه ها می رود.
۲- لکه چوب پنبه ای (Cork spot): کلسیم در چرخه تقسیم سلولی نقش دارد. در سیب هایی با کمبود کلسیم تقریبا یک ماه بعد از تقسیم طبیعی، سلول های سالم بزرگ دچار تمایز مجدد شده و هسته ها بدون تقسیم سیتوپلاسم تقسیم می شوند. این تقسیم نابهنجار درون سلولی باعث بوجود آمدن سلول هایی با هسته های متعدد می شود و نهایتا دیواره سلول اولیه می شکند و لکه چوب پنبه ای بوجود می آید. ظاهر این عارضه به صورت لکه های قهوه ای رنگ و سخت روی میوه نمایان است که در گلابی دیده می شود.
۳- پوسیدگی گلگاه: این عارضه در هندوانه، گوجه فرنگی، فلفل و حتی هلو دیده می شود.
۴- لهیدگی و سفتی میوه: لهیدگی در برخی ارقام سیب مانند قرمز لبنان و اسپارتان دیده می شود.
